Museum More in Gorssel
Something is 'OFF'
22 februari 2023 was ik in Gorssel, in museum MORE. Een museum voor Modern Realisme. Ik kende dit museum nog niet. Niet zo heel gek, want het is best een stukje reizen vanuit Haarlem. Ik kreeg dit leuke uitje kado voor mijn verjaardag van een goede vriendin (veel dank lieve B.).
Realisme boeit me maar toch had ik me er tot nu toe nog niet zo in verdiept. Het lijkt net ‘echt’, maar er is iets ‘off’. Er klopt iets niet. En dat stukje ‘off’ is fascinerend. Dat is misschien wel de grote aantrekkingskracht. Op mij. Misschien ook wel op jou.
En waar zit dat gevoel van ‘off’ nu in? Ik probeer niet volledig te zijn met mijn onderstaande punten, maar deze vind ik persoonlijk het meest boeiend.
ROOTS Tekeningen van Samah Shihadi – Te zien t/m december 2023
https://www.museummore.nl/tentoonstelling/samah-shihadi
Realisme van 1900 tot nu – Te zien t/m 12 maart 2023
Clean
De kunstwerken ogen heel clean. Er hing een portret van een kind met waterpokken. Ieuw. Maar toch oogde het heel clean. Wonderlijk. De bulten associeer je met ziekte en met ‘ieuw’ maar van dichtbij gekeken waren de bultjes prachtig en met veel zorg en aandacht getekende kleurige impressionistische schilderijtjes op zich.
Fotorealisme
De tekeningen leken superrealistisch maar klopten toch niet. We hebben nagespeurd waar dat in zat. Er was volgens mij getekend vanaf foto’s. Het wordt vaak gezegd, dat je dat kunt zien. Maar hoe zie je dat dan? Waaraan? Bij de houtskooltekeningen van Samah Shihadi dacht ik voor het eerst duidelijk te zien wat daar mee bedoeld wordt. Handen en voeten leken vaak te groot. Vervormingen die de lens van een camera maakt, maar die er niet zijn als je met je eigen ogen kijkt.
Artistieke worstelingen
Het klopte hier en daar anatomisch niet (mij uitgelegd door mijn vriendin die chiropractor is). Een rare schouder en sleutelbeen, vreemde proporties... Verder zag je de worsteling (of was het opzet?) met het tekenen van diepte. In een aantal tekeningen zat de geportretteerde op een stoel met de knieën naar voren. Prachtig getekend maar het was net off. De diepte klopte niet. Iets verderop zat, met haar hoofd liggen op een tafeltje, een schijnbaar levensecht beeld van een meisje. Met een behaarde mannenarm! Hier geen twijfel of dat een worsteling van de kunstenaar betrof, om een realistisch beeld te 'realiseren'. Door de overduidelijke opzet gingen er in mijn hoofd weer andere radartjes draaien over een mogelijke betekenis.
Uitvergroot en uitgezoomd
Er wordt gespeeld met schaal. Bij schilderijen zijn we dat wel gewend. Bij ruimtelijke beelden maakt dat meer indruk. Er lag bijvoorbeeld een meisje op een bed. Maar het meisje was kleiner dan in werkelijkheid zou kunnen. Omdat ze er ook levensecht uitzag was dat zo vervreemdend. Als het overduidelijk een wat gestileerd beeld is, van brons of marmer bijvoorbeeld, dan is dat niet zo moeilijk om te accepteren. Nu wel. Alles klopte, maar ze was te klein. Kortsluiting! Ik hou daarvan. Ook al gaf het een naar en knagend gevoel.
En daarom ben ik enthousiast over mijn bezoek aan Museum More: Ik hou die momentjes van kortsluiting, verbazing, verwondering, verwarring. Omdat dat zaadjes plant voor nieuwe ideeën die ik in mijn eentje niet had kunnen bedenken. Rammelen aan ingebakken ideeën en verwachtingen. De automatische piloot diffusen.
